قوس
جسمی منحنی شکل بریا پوشش است که دهانه آن از عمقش بیشتر باشد. تعادل قوس رابطه نزدیکی با پی و گشتاور وارد شده از طرف بارها که به شانه قوس انتقال پیدا میکند دارد. فن اجرای این سازه نسبت به زمان خود روش پیشرفته ای بوده است. قدمت قوس به چند هزار سال قبل از میلاد مسیح می رسد و استفاده از این عنصر ساختمانی در حدود ۳۰۰۰ سال قبل در تمدن بین النهرین رایج بوده است.
یکی از انواع قوس ها قوس کاذب است. در این قوس وزن هر آجر یا سنگ بر روی نصف آجر یا سنگ زیرین خود به صورت عمودی وارد شده وسپس به پایه انتقال پیدا می کند. برای اجرای قوس ها از آجر برروی زمین ساخته وداخل قالب را با نی وملات گچ پر کرده وبعد از خشک شدن و بیرون آوردن آن قرینه آن را در همین قالب ساخته و به کمک چوب بر روی دیوار سوار می کنند. برای دهانه های بزرگ چون اسختن وریختن قالب گچی بر روی زمین و سوار کردن آن بر دیوار میسر نبوده برروی بنا تکه قوس را اجرا می کرده اند.
اگرچه شناخته شده‌ترین سازه کهن ایران که «تخت جمشید» است با شیوه نعل-پایه برکشیده با این حال طاق و گُنبد که خود نوعی طاق است از سالیان بسیار دور در معماری ایرانی کاربرد داشته‌است؛ کهن‌ترین آن پرستشگاه چُغازنبیل است که به ۱۳۵۰ پیش از میلاد بازمی‌گردد.
برای دانلود کتاب طاق و قوس زمرشیدی بر روی آیکون زیر کیلیک کنید.
دانلود:
