باز آفرینی شهری چیست
بازآفرینی شهری یک فرآیند مدیریت شهری میباشد که به منظور بهبود زندگی شهروندان و بهبود کیفیت زندگی در شهرها اجرا می‌شود. این فرآیند شامل توسعه و بازسازی مناطق شهری فرسوده، بهبود زیرساخت‌های عمومی مانند جاده‌ها، پل‌ها، پارک‌ها، فضاهای عمومی و معماری شهری است.
هدف اصلی بازآفرینی شهری ،افزایش استفاده بهینه از منابع شهری، افزایش پایداری شهری، و ایجاد یک محیط شهری مطلوب و سالم برای ساکنان است. این فرآیند ممکن است با همکاری میان ادارات محلی، مردم شهر و نهادهای مختلف اجرا شود.
مراحل بازآفرینی شهری
مراحل بازآفرینی شهری ممکن است بسته به ویژگی‌ها و نیازهای هر شهر متفاوت باشند، اما در کل، مراحل عمومی آن عبارتند از:
تحلیل و بررسی: در این مرحله، شهر مورد بررسی قرار می‌گیرد تا مشکلات و نیازهای آن شناسایی شوند. این شامل ارزیابی زیرساخت‌ها، ترافیک، مسائل محیطی و اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی می‌شود.
برنامه‌ریزی: برنامه‌های مورد نیاز برای بازآفرینی شهری تدوین می‌شود. این برنامه‌ها شامل توسعه زیرساخت‌ها، معماری شهری، پارک‌ها و فضاهای عمومی و غیره می‌شوند.
مشارکت شهروندی: این یکی از مراحل کلیدی است. شهروندان و نهادهای محلی باید در فرآیند بازآفرینی شهری شرکت کنند تا نیازها و نگرش‌های آنها مد نظر قرار گیرد.
اجرا و ساخت: پروژه‌ها و طرح‌های بازآفرینی شهری اجرا می‌شوند. این شامل ساخت و بازسازی زیرساخت‌ها، پارک‌ها، معابر و معماری شهری است.
مانیتورینگ و ارزیابی: پس از اجرا، عملکرد پروژه‌ها و تاثیر آنها بر شهر مورد ارزیابی قرار می‌گیرد تا مشکلاتی که باید حل شوند یا تغییراتی که لازم است اعمال شود شناسایی شود.
تنظیمات و بهبود مستمر: با توجه به نتایج ارزیابی، تنظیمات و بهبودهای مستمر در فرآیند بازآفرینی شهری اعمال می‌شود تا کیفیت زندگی شهروندان بهبود یابد.
این مراحل به صورت متکرر و متناسب با نیازهای شهر، ممکن است تکرار شوند تا به بهبود پایدار شهر و افزایش کیفیت زندگی در آن منجر شود.
قوانین باز آفرینی شهری
قوانین و مقررات مرتبط با بازآفرینی شهری ممکن است در هر کشور و شهر متفاوت باشند، اما معمولاً موارد زیر در این حوزه در نظر گرفته می‌شوند:
ملی و منطقه‌ای: قوانین اصلی که تأثیر بر بازآفرینی شهری دارند معمولاً به عنوان قوانین شهری یا منطقه‌ای شناخته می‌شوند. این قوانین شامل مقررات ساخت و ساز، کاربری اراضی، حفاظت محیط‌زیست و مقررات ترافیک می‌شوند.قوانین حقوقی: این قوانین ممکن است مربوط به مالکیت زمین، حقوق اشتغال، قراردادهای ملکی و حقوق شهروندان در رابطه با بازآفرینی شهری باشند.
مشارکت شهروندی: برای ایجاد فرصت‌های مشارکت شهروندان در فرآیند بازآفرینی شهری و شناختن نیازها و نظرات آنها، قوانین مربوط به مشارکت عمومی و مشورت ممکن است وارد عمل شوند.
مرتبط با تاریخ‌نگاری و محافظت از تاریخی‌ترین قسمت‌های شهر: اگر شهر قسمت‌های تاریخی دارد، قوانین مربوط به حفاظت از این قسمت‌ها و تاریخ‌نگاری ممکن است وارد عمل شوند.
مرتبط با حفاظت از محیط زیست: در فرآیند بازآفرینی شهری، مسائل محیط‌زیستی نیز بسیار مهم هستند. قوانین محیط‌زیستی مربوط به حفاظت از منابع طبیعی، کاهش آلودگی هوا و آب، و حفاظت از گونه‌های وحشی ممکن است تأثیرگذار باشند.
شما باید به مقررات محلی و ملی مرتبط با شهر خود مراجعه کنید تا بهترین درک از قوانین بازآفرینی شهری در منطقه خود داشته باشید.
مهمترین نظریه پرداز باز آفرینی شهری
یکی از مهمترین نظریه‌پردازان بازآفرینی شهری “جین جاکوبز” (Jane Jacobs) بوده است. او نویسنده کتاب‌های معروفی همچون “The Death and Life of Great American Cities” (مرگ و زندگی شهرهای بزرگ آمریکایی) و “The Economy of Cities” (اقتصاد شهرها) بوده و نظریه‌های مهمی در زمینه بازآفرینی شهری ارائه داده است. در زیر تعدادی از اصول نظریه‌های جین جاکوبز در بازآفرینی شهری ذکر شده‌اند:
تنوع و چگونگی مرتبطی: جاکوبز به اهمیت تنوع و متنوعیت در شهرها تأکید می‌کند. او معتقد است که تنوع در استفاده‌ها، کسب و کارها و فعالیت‌های اجتماعی، ارتقاء زندگی شهروندان را تسهیل می‌کند.
فضاهای عمومی محوری: جاکوبز معتقد است که فضاهای عمومی، مثل پارک‌ها و خیابان‌ها، مکمل ضروری برای تعامل اجتماعی و شکل‌گیری زندگی شهری متعادل هستند. او اهمیت حفظ و توسعه این فضاها را تأکید می‌کند.
توسعه اقتصادی از زیر به بالا: جاکوبز بر توسعه اقتصادی از زیر به بالا (از جمعیت محلی به سمت ساختارهای اقتصادی) تأکید می‌کند و این رویکرد را از رشد اقتصادی از بالا به پایین تفکیک می‌کند.
مشارکت شهروندان: او با مشارکت شهروندان در تصمیم‌گیری‌های مرتبط با طراحی شهری و بازآفرینی شهری مخصوصاً در تصمیم‌گیری‌های مرتبط با فضاهای عمومی، مخالفت دارد.
نظریات جین جاکوبز به عنوان یک راهنمای مهم در طراحی و بازآفرینی شهری در دهه‌های اخیر شناخته شده‌اند و به توسعه شهرها با رویکردهای متنوع و شهروندانی کمک کرده‌اند.
